Rozrząd.
Aby prawidłowo przeprowadzić regulację luzów zaworowych w silniku S-21 należy wyposażyć się w klucz oczkowy, szczelinomierz oraz nową uszczelkę pokrywy zaworów.
Po odkręceniu i ściągnięciu pokrywy zaworów ukazuje nam się widok klawiatury zaworów. Po prawej stronie mamy śruby z przeciwnakrętkami opierające się o laski popychaczy. Po lewej natomiast dźwigienki stykają się bezpośrednio z trzpieniem każdego zaworu.
Luzy zaworowe powinny wynosić 0,2-0,22mm na zaworach ssących i 0,25-0,30mm na zaworach wydechowych. Należy obrócić wałem korbowym tak, by we wzierniku na obudowie sprzęgła, otwór (lub kulka) w kole zamachowym pokrywał się ze wskaźnikiem. Sprawdzamy wtedy, czy dla pierwszego cylindra, zawory znajdują się w pozycji ZZ (oba zamknięte). Palec aparatu zapłonowego powinien się wówczas stykać ze stykiem w kopułce odpowiadającej przewodowi idącemu do pierwszego cylindra.
Aby właściwie zmierzyć i ustawić luz zaworowy, należy najpierw poluzować lekko wszystkie przeciwnakrętki dźwigienek zaworowych. Następnie przygotować odpowiedni szczelinomierz i włożyć pomiędzy dźwigienkę, a trzpień zaworu wydechowego pierwszego cylindra. Trzymając klucz oczkowy na przeciwnakrętce, płaskim śrubokrętem należy tak kręcić śrubą zaworu, aby szczelinomierz dał się poruszać z wyczuwalnym, oporem pomiędzy dźwigienką, a trzpieniem. Wówczas należy, nie zmieniając położenia śrubokręta na śrubie, zakręcić przeciwnakrętkę uniemożliwiając śrubie późniejsze obracanie się i przestawianie luzu zaworowego. Tak samo postpujemy z zaworem ssącym i kolejno ze wszystkim zaworami, obracając wał o 180 stopni dla ustawienia zaworów kolejnego cylindra.
Dla silnika M-20 należy się nieco bardziej pogimnastykować, gdyż dostęp do zaworów jest słaby, trzeba odkręcić pokrywę boczną rozrządu. Regulacja przebiega w identyczny sposób, z tym, że reguluje się oraz kręci przeciwnakrętką kluczem płaskim, gdyż nic innego tam nie pasuje. Szczelinomierz wkładamy pomiędzy śrubę regulacyjną popychacza a trzpień zaworu. Luzy zaworowe na silniku M-20 powinny wynosić tyle samo, co dla S-21.
UWAGA! Zawory ustawiamy w kolejności zapłonu, czyli 1-2-4-3
Zapłon.
Zanim przystąpimy do ustawiania zapłonu należy wiedzieć, że bez pewnej, minimalnej wiedzy na ten temat, nie powinniśmy się sami podejmować ustawiania zapłonu oraz gaźnika.
Pierwszą rzeczą, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania silnika to ustawienie prawidłowego odstępu styków przerywacza oraz odstępu elektrod świec. Przerywacz powinno się ustawić za pomocą szczelinomierza na 0,4 +/- 0,05 mm, natomiast elektrody świec na 0,6 – 0,7 mm. Po takim ustawieniu można przystąpić do ustawiania zapłonu i gaźnika. Przede wszystkim trzeba wiedzieć, czy zapłon jest za wczesny, czy za późny. Kiedyś producent zalecał ustawianie kąta wyprzedzenia zapłonu na 7 stopni, dzisiaj paliwo jest lepszej jakości, ma wyższą liczbę oktanową, więc zazwyczaj powinniśmy ustawić co najmniej te 7 stopni lub więcej. Gdy silnik ma tendencję do strzelania w gaźnik zapłon może być za wczesny, jeśli strzela w rurę wydechową, przyczyną może (ale nie musi) być za późny zapłon. Również, przy zbyt późnym zapłonie zasadniczym objawem będzie fakt, że silnik nie reaguje od razu na raptowne dodanie gazu. Przyjmuje gaz z opóźnieniem. Najlepiej jednak w kwestii zapłonu skontaktować się z kimś, kto robił to wielokrotnie i nauczyć się od niego. Można też ustawić na słuch, ale tego, niestety, nie da się precyzyjnie opisać w poradniku.
Gaźnik.
Po raz kolejny warto pamiętać, że do ustawiania gaźnika trzeba mieć wiedzę i doświadczenie, a przede wszystkim sprawny gaźnik, z czystymi dyszami, bez luzów na przepustnicy. Regulację przeprowadzamy na silniku rozgrzanym do normalnej temperatury pracy (ok 80st.)
Postawą prawidłowego działania gaźnika są właściwe ustawienia otwarcia przepustnicy (tzw regulacja wolnych obrotów) oraz sładu mieszanki. Jednak trzeba pamiętać o poziomie paliwa w komorze pływakowej. Ten, trzeba ustawić książkowo, by nie był za mały, ani za duży. Pływak, osiągając poziom maksymalny zamyka zawór iglicowy, tym samym odcinając dopływ paliwa do komory pływakowej. Gdy tylko poziom opadnie, zaworek się otworzy i pompa znowu wtłoczy odpowiednią dawkę benzyny. To tak gwoli przypomnienia, jak to działa. Przejdźmy do regulacji. Przed regulacją pływaka należy sprawdzić, czy nie jest dziurawy. Nie spełni on wówczas swojej roli, bo cały czas będzie zatopiony. Odległość pływaka od płaszczyzny pokrywy powinien wynosić odpowiednio dla gaźników:
G-35 -13,7mm – 15,3mm
SOP 40 – 14,5mm -16,5mm
Weber 28/35 S2A1 – 6,25mm – 6,75mm
Weber 28/35 S2B1 – 6,75mm – 7,25mm
Weber 34S2A1 oraz 34S2B1 – 5,0mm – 5,5mm
Przykład ustawiania poziomu pływaka dla gaźnika Weber 28/35 :
Po regulacji poziomu pływaka możemy przystąpić do regulacji obrotów i składu mieszanki paliwowo-powietrznej. Są różne szkoły, jak to robić, przedstawimy tutaj tą, która wydaje się najbardziej przyswajalna dla przeciętnego użytkownika samochodu.
Najpierw wkręcamy śrubę składu mieszanki (na rysunkach nr 2) do końca, po czym wykręcamy o dwa obroty. Uruchamiamy silnik. Wkrętem regulacji przepustnicy (na rysunkach nr 1) ustawić najniższe obroty silnika, zachowując równomierną pracę (w niektórych przypadkach trzeba będzie zwiększyć obroty, by silnik prawidłowo pracował). Teraz kręcimy śrubą składu mieszanki tak, by ustawić najwyższe obroty, przy których silnik pracuje równo, nie dławi się, nie szarpie. Obroty obniżamy za pomocą śruby uchylenia przepustnicy (tzw regulacja wolnych obrotów – odkręcamy) aż do uzyskania prawidłowych obrotów biegu jałowego. Próbę prawidłowego ustawienia powinno się przeprowadzić raptownie dodając gazu i równie gwałtownie puszczając przepustnicę. Silnik powinien powrócić do wolnych obrotów, nie gasnąc przy tym. Jeśli gaśnie, należy lekko dokręcić śrubę przepustnicy. Nie powinien także strzelać w gaźnik, ani w rurę, przy prawidłowo ustawionym kącie wyprzedzenia zapłonu.
Poza powyższymi regulacjami wpływającymi na pracę silnika, w celu zapewnienia poprawnego chłodzenia i ładowania powinno się wyregulować naciąg paska klinowego, który mierzy się zgodnie z poniższym rysunkiem:
Opracował: Marian,
Zdjęcia: E.Bańczak „Naprawa Samochodów Nysa 501”, M. Lubczyński „Naprawa Samochodów Nysa”, Instrukcja obsługi Nysy.